Stad van de Elfstedentocht!

Leeuwarden is de start- en finishplaats van de Friese Elfstedentocht. Sinds 1909 is de tocht 15 keer georganiseerd als wedstrijd. De kans dat je de echte tocht gaat meemaken tijdens je verblijf in Leeuwarden is niet zo groot. Maar graag geven we je 11 tips om toch een beetje in deze sfeer te komen of te blijven als je net musical de Tocht hebt bezocht.


Musical de Tocht. Wil je de magie van de Elfstedentocht een beetje meemaken? Ga dan naar musical de Tocht. Daar zul je een fictieve 16e Elfstedentocht meemaken. Op de reis naar het theater kun je via een app luisteren naar een ‘live’ verslag om in de sfeer te komen. De musical wordt gespeeld in het Friso theater dat bijna op de plek van de echte start van de Elfstedentocht staat. Op het dorpsplein haal je bij de koek en zopie een stamppotmaaltijd, berenburg of warme chocolademelk. De voorstelling speelt zich af op een ronddraaiende ijsbaan! Naderhand zul je zeker weer zin hebben om te gaan schaatsen.


Amicitia. De allereerste Elfstedentocht werd in 1909 georganiseerd door de Friesche IJsbond. De start en finish was op de gracht voor het toenmalige hotel Amicitia op de hoek van de Nieuweweg en Wirdumerdijk. Er deden 23 mensen mee en Minne Hoekstra uit Warga was de winnaar.


Oranje Hotel. Hier kwamen op 15 januari 1909 een aantal mannen bijeen onder leiding van Mindert Evert Hepkema. Na deze vergadering werd vervolgens Vereniging de Friese Elf Steden opgericht met als doel de tocht zo vaak als mogelijk te organiseren. In de lounge van het hotel kun je ook een kopje koffie drinken aan de Elfstedentafel onder toezicht van W.A. van Buren.


11 Fountains. De kans dat we een echte Elfstedentocht gaan meemaken lijkt steeds kleiner te worden. Daarom bedenken mensen allerlei alternatieven. Je kunt de tocht ook op de fiets, sup of trekker afleggen. En er is ook een Camper Elfstedentocht. In 2018 kwamen daar de 11 fonteinen bij. Elke stad kreeg een nieuwe fontein. In Leeuwarden staat de mistfontein Love van de Spaanse kunstenaar Jaime Plensa.


Willemskade 12. Mindert Evert Hepkema was de oprichter van de Vereniging de Friese Elf Steden. Hij was tot zijn dood in 1947 de voorzitter en onder zijn leiding zijn er 8 tochten georganiseerd. Voor een groot deel werd dit georganiseerd vanuit zijn kantoor en woning op de Willemskade 12. In 1912 en 1917 heeft hij ook zelf de tocht uit geschaatst.


Tegeltableau Elfstedenstempelkaart Op het Oldehoofsterkerkhof liggen 125 hardstenen platen die een beetje op grafstenen doen denken, aangezien dit ooit een kerkhof was. De stenen geven in het midden de contouren van de voormalige kerk aan. Op 24 stenen staan historische afbeeldingen. Ook staat de stempelkaart van Mindert Evert Hepkema uit 1912 op een steen.



A Guide to Leeuwarden organiseert elke dinsdag t/m zondag een openbare stadswandeling. Op deze wandelingen hoor je de smeuïge verhalen over de geschiedenis van Leeuwarden, haar beroemde inwoners en wijzen de gidsen je op straatkunst. De gidsen vertellen ook altijd een mooi verhaal over de Elfstedentocht.


Elfstedenhal. Na de musical de Tocht krijg je zeker zin om te schaatsen. Gelukkig kun je hier een groot deel van het jaar (van september t/m maart), of het nou vriest of niet, rondjes schaatsen op de 400m baan van de Elfstedenhal. Je kunt hier ook schaatsen huren. Voor de ingang van de hal staat het beeld De Elfstedenrijder. Deze mannelijke schaatser zou Reinier Paping zijn en op de sokkel van het beeld staan alle winnaars van de Elfstedentocht.


Schaatsenrijders. Je kunt Leeuwarden ook verkennen door middel van poëzie. Sinds 1993 komen er elk jaar weer een paar poëzietableaus bij. Er is een hele poëzieroute. Ter hoogte van Eewal 59 ligt het gedicht Schaatsenrijders van Bertus Aafjes in het trottoir.


Elfstendenmonument: It sil heve. Deze brug tussen Miedum en Gytsjerk bestaat uit allemaal foto’s van deelnemers aan de Elfstedentocht. Van wat verderaf zie je vijf schaatsers achter elkaar aan rijden. Deze brug ligt net buiten Leeuwarden. Maar met de fiets, auto of camper is het makkelijk te bereiken.


Bonkevaart. Sinds 1985 is de finish van de Elfstedentocht op de Bonkevaart. Dit is aan de rand van de stad. Ter hoogte van de finish staat een finishboog in de vorm van het Elfstedenkruisje. s’Avonds is dit kruisje verlicht en weerspiegelt dit in het water waardoor het een volledig kruisje wordt.

Bekijk ook onze andere tips over Leeuwarden of bekijk ons aanbod van stadswandelingen om de stad met een van onze gidsen te ontdekken!