Over de route
Op deze wandeling ga je in de Vosseparkwijk op zoek naar 20 versierde elektriciteitskastjes. Op de kastjes ontdek je dichters, dieren en historische afbeeldingen. Onderweg geven we je ook tips voor leuke horeca. Ga je met kinderen op pad? Dan kom je onderweg ook nog leuke speeltuinen tegen! We hebben ze aangegeven op de kaart. Deze wandelroute is ongeveer 3,5 km lang. Bekijk de hele route in onze Highlights op Instagram.
Verkrijgbaar
Je kunt deze routekaart downloaden als PDF versie. De routekaart kost slechts 1,5 euro.
Eten en drinken
Haal een lekkere smoothie to-go bij Stek of een huisgemaakt broodje bij Haagens Lunchroom (ma-zat). Aan het einde van de wandeling kun je een verantwoord ijsje halen bij IJssalon Margje 24 (di&zat). Of loop even door naar Brownies & Downies en haal wat lekkers op hun terras ter afsluiting. Dat is niet alleen heel lekker, je steunt ook nog eens de lokale horeca!
De verhalen
Ontdek ook de verhalen achter de kunstwerken door hieronder op de titels te klikken. Onze gids Henk heeft bij (bijna) elk kastje een verhaal geschreven. De verhalen vertellen iets over de geschiedenis van de wijk of de naam van de straat. Veel straten in deze wijk zijn vernoemd naar dichters. Zo leer je niet alleen iets over Street Art en de geschiedenis van de wijk, maar ook over beroemde dichters uit onze geschiedenis.
Het eerste kastje op deze route staat achter Stek en is gemaakt door Roy Schreuder, zoals de meeste van de kastjes in deze wijk. Roy heeft in dit geval een foto van Marc de Fotograaf bewerkt op de computer. Met een programma zoals bijvoorbeeld Photoshop kun je foto’s bewerken en ook het aantal kleuren beperken. Roy zet ze meestal op 6 tot 10 verschillende kleuren. Vervolgens bewerkt hij die kleuren nog wat met de hand en daarna print hij de afbeelding uit op het formaat van het kastje. Deze afbeeldingen snijdt hij met de hand uit waardoor het een sjabloon wordt. Deze sjabloon plakt hij op een kastje en spuit zo laag over laag waardoor een afbeelding zoals deze hier ontstaat. De vrouw op de foto heet Laura.
Locatie: Harlingersingel 2
Kunstenaar: Roy Schreuder
De foto die Roy Schreuder voor dit kastje heeft gebruikt is in 1954 gemaakt door Sjoerd Andringa en heeft als titel ‘Jeugd bindt de schaatsen onder in het Westerpark’.
Locatie: t.h.v. Westersingel 54
Kunstenaar: Roy Schreuder
Op dit kastje staat de dichter en staatsman Jacob Cats (Brouwershaven 1577 – Den Haag 1660). Als dichter was hij geliefd in alle lagen van de bevolking. Zijn moralistische gedichten werden minder gewaardeerd door collega dichters als Hooft en Vondel. Maar zijn spreuken worden nog steeds gebruikt: ‘Al is de leugen nog zo snel, de waarheid achterhaalt haar wel.’
Hij is ook bekend van het Catshuis, nu de ambtswoning van de premier. Jacob Cats liet het Catshuis bouwen en ging er zelf in 1562 wonen.
Voor dit kastje heeft Roy ook een sjabloon gebruikt. Als je een foto maakt zie je de afbeelding scherper, dan wanneer je met je eigen ogen kijkt.
Locatie: Op de hoek Fonteinstraat & Jacob Catsstraat
Kunstenaar: Roy Schreuder
Op dit kastje zie je een bewerkte foto van rond 1900 met de molen ‘Het Lam’. Het park waar je net doorheen liep heet officieel Westerpark. Het is in 1875 aangelegd als zoetwatervijver, zodat bewoners hier drinkwater konden halen. Deze bewoners noemden het parkje Vossepark. Dat kwam omdat er al sinds 1830 op de hoek van de Molenstraat en de Pier Panderstraat een molen stond. Deze molen heette ‘Het Lam’ en de eigenaar was H. Vosman. Omdat zijn molen aan de rand van het park stond, noemde iedereen dit dus Vosse’s park. De molen is in 1919 afgebroken, maar de naam Vossepark bleef hangen.
Tip: Lees ook het bordje vlak achter dit kastje met de titel ‘Een daad met grote gevolgen’ over het ‘Verboden voor Joden’ bord dat hier in de Tweede Wereldoorlog stond.
Locatie: t.h.v. Molenstraat 36s
Kunstenaar: Roy Schreuder
Roy Schreuder heeft hier Johannes Kolf afgebeeld. Kolf was tot halverwege de Tweede Wereldoorlog werkzaam bij de politie in Utrecht. In 1943 besloot hij onder te duiken. Na vele omzwervingen kwam hij in Friesland terecht. In december 1944 werkt hij in Leeuwarden mee aan de overval op de Blokhuispoort.
Kolf zat daarna ondergedoken in de Vosseparkwijk, in de Sexbierumerstraat. Op 29 januari 1945 stond de SD daar op de stoep omdat ze een melding hadden gekregen over een illegale radio. Omdat Kolf dacht dat het om hem ging, besloot hij op zijn sokken te vluchten. Bij de achterdeur stapte hij in de klompen die daar stonden en ging er vandoor. Hij werd achterna gezeten door de SD’er Meekhof die hem hier in de Dronrijperstraat neerschoot. Hij overleed nog diezelfde dag in het ziekenhuis aan zijn verwondingen. Hij was toen 29 jaar oud.
Locatie: Op de hoek Westerparkstraat & Dronrijperstraat
Kunstenaar: Roy Schreuder
De aardhommel is een vrij veel voorkomend hommelsoort. De aardhommel koningin komt eind februari uit haar winterslaap. Ze gaat dan op zoek naar een geschikte plek voor haar nieuwe kolonie. Als je in maart een ‘dikke’ hommel vlak bij de grond ziet vliegen, is deze waarschijnlijk op zoek naar een oud muizenhol of een ander gat in de grond om daar een nest in te bouwen! Soms ligt een aardhommelnest zo’n 1,5 m onder de grond!
In Nederland hebben we trouwens 29 hommelsoorten, waarvan meer dan de helft! (63%) op de rode lijst staan!
Locatie: t.h.v. Engelseplein 10-14
Kunstenaar: Roy Schreuder
Dit is het oudste kastje van de wijk en deze is door LJ van Tuinen gemaakt. De aap lijkt in het kastje te zitten. Dit effect noem je trompe l’oeil. LJ van Tuinen is hier een meester in en wordt steeds beter. Bekijk zijn Instagram pagina maar eens! Ook de moeite waard is de buitenrand, die lijkt van hout te zijn, maar ook dat is een imitatie.
Locatie: t.h.v. Anna Bijnstraat 5
Kunstenaar: LJ van Tuinen
Anna Bijns (1493-1575) was een populaire Antwerpse refreindichteres en lerares. Ze keerde zich in haar poëzie vooral tegen de aanhangers van Maarten Luther. Ze is nooit getrouwd. ‘Gelukkig is de vrouw zonder man’ schreef ze meerdere malen.
Locatie: Anna Bijnsstraat 8
Kunstenaar: Roy Schreuder
Maria Tesselschade Roemers Visscher (1594-1649) was een Amsterdamse dichteres. Ze bewoog zich in de kringen met P.C. Hooft, Vondel, Bredero en Cats.
Haar bijzondere tweede voornaam heeft ze te danken aan haar vader die graankoopman was. Hij had net voor haar geboorte in een storm bij Texel schade geleden. Daarom noemde hij zijn dochter Tesselschade.
Locatie: Tesselsschadestraat 100
Kunstenaar: Roy Schreuder
Jonker Jan van der Noot (1539-1595) was een Zuid-Nederlandse dichter. Hij schreef hier Nederlandse en Franse gedichten. Tot hij in 1567 als Calvinist deelnam aan een revolutionaire oproer in Antwerpen. De opstand mislukt en hij vluchtte naar Londen waar hij gedichten in het Nederlands, Frans en Engels publiceert. Door de hertog van Alva was hij inmiddels veroordeeld tot een levenslange verbanning uit de Spaanse Nederlanden. In 1571 verhuist hij naar Duitsland en vertaalt hij een boek naar het Duits. Hij bekeerd zich weer tot het Rooms-katholicisme en keert in 1578 na een korte tussenstop in Parijs definitief terug naar Antwerpen.
Locatie: Op de hoek Van der Nootstraat & Tesselschadestraat
Kunstenaar: Roy Schreuder
In de Brederostraat geen portret van de dichter Bredero, maar een Leeuw, omdat Roy Schreuder dat wel leuk vond voor de kinderen van de kinderopvang die hier zit.
Locatie: Op de hoek Brederostraat 20 & P.C. Hooftstraat
Kunstenaar: Roy Schreuder
Pieter Cornelisz. Hooft (Amsterdam 1581- Den Haag 1647) was een dichter, toneelschrijver en historicus ten tijde van de tachtigjarige oorlog. Op zeventienjarige leeftijd maakte hij een Grand tour van 3 jaar door Frankrijk en Italië. Hooft werd vervolgens een van de belangrijkste renaissance dichters van Nederland. Hij schreef toneelstukken en historische boeken. Daarnaast was hij ook bestuurder van Muiden en Naarden. In die functie kwam hij op voor de gewone man. Zijn lijfspreuk was ‘Omnibus idem’: hetzelfde voor iedereen.
Tegenwoordig kent iedereen P.C. Hooft vooral van de meest luxe winkelstraat van Amsterdam: De P.C. Hooftstraat of gewoon de PC.
Locatie: P.C. Hooftstraat 77
Kunstenaar: Roy Schreuder
Everhardus Johannes Potgieter (Zwolle 1808 – Amsterdam 1875) was een Nederlandse schrijver en dichter. In zijn boek Jan, Jannetje en hun jongste kind uit 1841 houdt hij zijn tijdgenoten een spiegel voor. In het verhaal staan de ouders Jan en Jannetje voor het verleden (de gouden eeuw) en hun kind Jan Salie voor het heden (de 19e eeuw).
Potgieter hekelt de lamlendigheid van zijn tijdgenoten. De personage Jan Salie is vernoemd naar het kruid salie, dat een rustgevende werking heeft. Jan Salie staat volgens hem symbool voor de kleinburgerlijkheid van de Nederlander. Daar komt de uitdrukking ‘Jan Saliegeest’ dus vandaan.
In het sinterklaasjournaal van 2014 kwam ook een Jan Salie voor. Deze man is de hoofd bijzaken voor de gemeente Gouda en hij delegeert zoveel mogelijk taken aan de burgemeester. In 2020 kwam er weer een Jan Salie voorbij in het journaal. Deze Jan is hoofd Bijzaken en Onverrichter zaken.
Locatie: t.h.v. Potgieterstraat 33
Kunstenaar: Roy Schreuder
Locatie: t.h.v. Achlumerstraat 30
Kunstenaar: Roy Schreuder
LJ van Tuinen heeft ook op dit kastje een houtimitatie gedaan. Omdat het kastje in de speeltuin de Vosseburcht staat, heeft LJ een verwijzing gemaakt naar de fabel over De Vos en de Raaf van Jean de la Fontaine. Deze fabel gaat over een raaf met een blokje kaas in zijn mond. De vos wil dit blokje kaas ook wel en speelt in op de ijdelheid van de raaf en vraagt hem of hij een liedje wil zingen. De raaf zingt trots een lied en laat het blokje kaas vallen, waar de vos snel mee vandoor gaat.
Locatie: In de speeltuin, tegen het hek aan de rechterkant
Kunstenaar: LJ van Tuinen
Dirck Volkertsz. Coornhert (Amsterdam 1522 – Gouda 1590) was een Nederlandse schrijver, dichter en een grote humanistische denker. Hij ziet de mens als een vrij wezen, die zelf in staat is op allerlei gebied zijn grenzen te bepalen. In zijn werk Zedekunst dat is wellevenskunste uit 1585 probeert hij door een ‘redelijke’ argumentatie de lezer te overtuigen hoe de mens de staat van deugdzaamheid kan bereiken zonder argumenten uit de bijbel te gebruiken.
Hij pleitte voor verdraagzaamheid in een tijd van godsdienstoorlogen. De strijd voor tolerantie zag hij als de belangrijkste van zijn leven. Hij was daarom ook een voorstander van de scheiding tussen kerk en staat.
Locatie: Op de hoek Coornhertstraat & Bildtstraat
Kunstenaar: Roy Schreuder
Roy Schreuder heeft ook een kastje met een vos gemaakt. Je zou bijna gaan denken dat deze wijk iets met een vos te maken heeft. De Molenstraat is vernoemd naar de molen van H.A. Vosman. De vos op dit kastje is dus een knipoog naar de naam van de wijk.
Locatie: Molenaarstraat 72
Kunstenaar: Roy Schreuder
Deze straat heet de Engelsestraat omdat hier tijdens de Eerste Wereldoorlog enige tijd Engelse militairen waren ondergebracht in een barakkenkamp. Dat kamp werd in 1918 gebouwd voor Engelse krijgsgevangenen die ten minste al twee jaar in een krijgsgevangenenkamp in Duitsland hadden gezeten. Op 14 oktober 1918 kwamen de eerste 300 krijgsgevangen. Een paar dagen later volgde een tweede groep van 295 soldaten. Op 11 november 1918 werd de wapenstilstand getekend en op 19 november mochten de soldaten naar huis.
Locatie: Op de hoek Engelsestraat & Franekerstraat
Kunstenaar: Roy Schreuder
Op dit kastje zie je een oude luchtfoto van de wijk. We hebben nog niet achterhaald van welk jaar. Mocht je dit weten dat horen we dat graag.
Locatie: Westerparkstraat 18
Kunstenaar: Nvt
Dit kastje dat door Roy Schreuder is gemaakt kijkt uit op de Tramstraat. En die straat heet zo om dat daar begin twintigste eeuw een station van de Nederlandsche Tramweg Maatschappij stond. Op het kastje zie je een bewerkte foto uit 1939. Het origineel is door Ch. Gombault gemaakt in St. Jacobiparichie. De tram vertrekt hier voor de laatste keer uit St. Jacobiparochie naar de Zuidersingel in Leeuwarden.
Locatie: Harlingerstraat 27 (op de kruising met de Tramstraat)
Kunstenaar: Roy Schreuder
Nog een Do-it-Yourself route lopen? Klik hier voor de routes die we nog meer gemaakt hebben.
Voor iedereen die nieuwsgierig is en meer wil weten!
Volg A Guide to Leeuwarden op instagram en bekijk onze rondleidingen in de stories
Meer Roy Schreuder: Volg Roy op Instagram
Liever een persoonlijke rondleiding? Dat vinden wij ook leuk! Je kunt altijd een privé tour te boeken. En van dinsdag t/m zondag kun je ook mee op een openbare Free Tour.
Wil je dit initiatief steunen? Deel je foto’s online en tag ons erin en voeg #aguidetoleeuwarden toe aan de beschrijving! Doe een donatie voor je wandeling, deel dit met je vrienden of stuur ons een lief berichtje!