De 12 mooiste bezienswaardigheden van Leeuwarden

Je kunt Leeuwarden niet verlaten zonder een bezoek aan de Oldehove. Deze scheve toren is het symbool van de stad en de trots van zijn inwoners. De bouw van deze scheve, kromme en onvoltooide toren begon in 1529. De stad Leeuwarden was een aantal jaar daarvoor de hoofdstad van Friesland geworden en wilde graag laten zien dat ze belangrijk was. Er moest dus een grote toren komen. Maar al bij de bouw ging het mis. De toren staat inmiddels 1,99m scheef.
Bovenop de toren heb je een prachtig uitzicht over de stad en als je geluk hebt kun je zelfs de waddeneilanden zien. Om de top van de toren te bereiken moet je wel eerst de trap van 183 treden beklimmen. Locatie: Oldehoofsterkerkhof, Open: Di-zon 13:00-17:00 (April – Oktober), Entree: € 3,50 voor volwassenen en €1,50 voor kinderen <12  

De Grote of Jacobijnerkerk is de oudste kerk van de stad en was oorspronkelijk onderdeel van een Dominicaans klooster dat hier vanaf 1245 is gebouwd. In 1580 werd het een protestante kerk en niet veel later gingen ook de stadhouders hier naar de kerk. Zij kregen daarvoor een eigen ingang aan de achterkant, het oranjepoortje.
Later werden ze hier ook begraven en dit maakt de kerk één van de drie kerken in Nederland waar de voorouders van ons koninklijke huis begraven zijn. Tijdens de Franse Revolutie had men het wat minder op de Nassau’s en alles wat bevoorrecht was. Een groep boze mensen is toen de kerk in gegaan om alles kapot te slaan. Om het toch enigszins goed te maken met de Nassau’s zijn er mooie glas en lood ramen geplaatst. In de zomermaanden zijn er regelmatig orgelconcerten op het grote orgel dat door Christian Müller is gebouwd. Locatie: Jacobijnerkerkhof 95, Open: Elke zaterdag 13:00-17:00, dinsdag-zaterdag 11:00-16:00 (juni-sept 11), Entree: Gratis

De Sint Bonifatiuskerk is een Rooms-Katholieke kerk in Leeuwarden. Het is gebouwd tussen 1882 en 1884 en is ontworpen door architect P.J.H. Cuypers, die ook het Rijksmuseum en centraal station van Amsterdam ontwierp.
Hoewel de kerk relatief jong is, heeft het toch al zijn momenten gehad. In 1947 raakte een vliegtuig de kerktoren. En in 1976 stortte de top van de toren neer tijdens een storm (zie filmpje op youtube). In 1980 kreeg de toren zijn top weer terug. Tegenwoordig kun je de kerk in zijn volle glorie bekijken. Naast diensten op zondag, is de kerk voor iedereen open op woensdag en zaterdag en vanaf april ook op donderdag en vrijdag. De 85m hoge toren is de hoogste kerktoren van Friesland. Locatie: Bonifatiusplein 20 Open: Woe & zat 14:00-16:00 (Vanaf April ook do & vrij) Entree: Gratis

De Centraal Apotheek is een van de mooiste Art Nouveau gebouwen in Leeuwarden. Architect Gerhardus Berend Broekema, die dit gebouw in 1905 ontwierp, gebruikte veel karakteristieke Art Nouveau elementen. Zoals het raam in de vorm van een hoefijzer en de gietijzeren balkons. Maar het meest opvallende is het tegeltableau met afbeelding van Hygieia, de Griekse godin van gezondheid. In haar rechterhand heeft ze een beker met een medicijn. De slang van Asklepios, het symbool van geneeskunde, windt zich om haar linkerhand en drinkt van de beker. Vandaag de dag, zit er nog steeds een apotheek in dit gebouw. Locatie: Voorstreek, Open: 8:30 – 18:00 (ma-vrij)

De Kanselarij was de thuisbasis van het ‘Hof van Friesland‘. Dit was de hoogste wettelijke autoriteit van Friesland van 1515 tot 1811. Het gebouw is in 1566 gebouwd en waarschijnlijk gefinancierd door de Spaanse koning Filips II. Op de trap kun je vier leeuwen zien, die de vier partijen in het hof vertegenwoordigden: Oostergo, Westergo, Zevenwolden en de elf steden. Deze vier partijen waren altijd evenredig vertegenwoordigd, wat betekende dat het platteland altijd meer macht had dan de elf steden.
Op het dak kun je een trapgevel vinden met allemaal beelden. Helemaal bovenaan staat een beeld van Karel V die een rijksappel in zijn linkerhand vasthoud en een scepter in zijn rechterhand. De andere acht beelden zijn vrouwen, die deugden symboliseren. Links, van boven naar beneden zie je: Gerechtigheid geblinddoekt met zwaard en weegschaal, Naastenliefde met kind, Hoop met het anker en Geloof met kruis en boek. Aan de rechterkant van boven naar beneden zie je: Verstand met spiegel en slang, Dapperheid, Matigheid met een kruik en Eendrachtigheid met de hoorn des overvloeds. Locatie: Turfmarkt 11

De Utrecht is een prachtig jugendstil gebouw uit 1904. Het is ooit gebouwd in opdracht van de Levensverzekeringsmij. De Utrecht. Zij gebruikten dit gebouw tot aan de jaren ’30 als kantoor. Daarna is het vooral als opslagruimte gebruikt waardoor het rijk gedecoreerde interieur vol symboliek bewaard is gebleven. Het gebouw is elke vrijdag en zaterdag tussen 13-17 te bezoeken. In de aanbouw met keramisch dak van Tichelaar zijn wisselende exposities te zien. Locatie: Tweebaksmarkt 48

Het Gabbema Gasthuis is een Jugendstil hofje uit 1906. Het is ontworpen door W.C. de Groot. Boven de ingang staat een prachtig tegeltableau vol symboliek. De arend (het gasthuis) biedt een konijn aan als voedsel voor de vogels (de bewoners) en houdt zijn vleugels beschermend boven hen gespreid. Locatie: Wijbrand de Geestraat 42

De Blokhuispoort is een echte must-visit in Leeuwarden. Tussen 1580 en 2007 was dit een gevangenis. Maar nu is het omgetoverd tot een hele leuke plek waar je gewoon in en uit kunt lopen. Binnen vind je Hostel Alibi, winkeltjes, dBieb, café de Bak en restaurant Proefverlof. En vergeet niet de H-vleugel te bezoeken. Hier zit het hostel en een heleboel leuke winkeltjes. In de zomermaanden kun je op het tweede luchtterrein chillen in een festivalsfeer van de Bajes beach!
In het weekend kun je ook een rondleiding krijgen van een oud gevangenis bewaarder. Deze rondleidingen kosten € 10,- p.p.  Locatie: Blokhuisplein 40, Open: Ma-do 09:00-17:00, vrij: 09:00-23:00, zat: 12:00-17:00   

Op het eerste gezicht het minst bijzondere gebouw in deze lijst. Maar aan de Kelders 33 staat het geboortehuis van Mata Hari. Laat niemand je wijsmaken dat het is afgebrand, want dat klopt niet. Het geboortehuis is te herkennen aan de mosterdgele pui, die in ere is hersteld naar een tekening van de hoedenwinkel van Adam Zelle. Mata Hari werd hier op 7 augustus 1876 geboren als Margaretha Geertruida Zelle.
Als volwassen vrouw maakte ze furore als exotisch danseres. Ze noemde zich Mata Hari, wat oog van de dageraad ofwel de zon betekent. Ze werd razend populair. Tijdens de eerste wereldoorlog zou ze zowel door de Duitsers als de Fransen zijn gevraagd om voor hen te spioneren. Uiteindelijk is ze in 1917 opgepakt en in oktober veroordeeld en gefusilleerd door de Fransen. Locatie: Kelders 33

Het Stadhouderlijk Hof is de voormalige woonplaats van de stadhouders. Stadhouder Willem Lodewijk, ook wel Us Heit genoemd, was in 1587 de eerste bewoner. Zijn standbeeld staat voor het gebouw. Hoewel het gebouw nu erg uniform lijkt, zijn het oorsponkelijk verschillende woonhuizen geweest. Elke stadhouder na Willem Lodewijk liet het verder verfraaien. Nadat Willem Carel Hendrik Friso in 1747 stadhouder werd van heel Nederland verhuisde hij naar Den Haag en verbleven de Nassau’s nog maar sporadisch in het Hof. In de 19e eeuw, als het Hof inmiddels een koninklijk paleis is, wordt de buitenkant grondig verbouwd en krijgt het zijn huidige uiterlijk. In 1971 verkocht koningin Juliana het Paleis aan de gemeente, die het sinds 1996 verhuurd aan een hotelketen. Vraag vooral even of je de prachtige Nassauzaal mag bekijken! Locatie: Hofplein 29 

Het stadhuis van Leeuwarden is gebouwd op de gewelven van de oude Auckamastins. Volgens het opschrift op de gevel zou de eerste steen in 1715 gelegd zijn door de 3 jarige Willem Carel Hendrik Friso, de zoon van Maria Louise en de latere stadhouder Willem IV. Boven de deur valt ‘vrede en gerechtigheid’ te lezen, met twee standbeelden die dit uitbeelden. Het stadhuis wordt nog steeds gebruikt als kantoor door de Burgemeester en Wethouders.
In 1760 werd het stadhuis uitgebreid met een nieuwe raadzaal aan de achterkant. Dit wordt tegenwoordig als hoofdingang gebruikt. Achter de bolle ramen bevindt zich de prachtige Oranjezaal. Vroeger hingen hier de portretten van de stadhouders, die hebben de Franse revolutie helaas niet overleefd. Gelukkig hangen er tegenwoordig weer prachtige schilderijen van de Oranjes vanaf Maria Louise. Locatie: Hofplein 38, 

De Waag is een van de meest iconische gebouwen van Leeuwarden. Vroeger moesten handelaren hier hun goederen laten wegen voordat ze die mochten verkopen op de markt. De Waag was belangrijk voor een stad om als betrouwbare markt gezien te worden. Het voorkwam ook conflicten tussen handelaren en klanten. De stad kreeg bovendien een extra inkomen, aangezien de handelaren moesten betalen voor het laten wegen van hun producten.
De Waag in Leeuwarden is gebouwd in 1595 in Renaissance stijl. Het werd voornamelijk gebruikt om zuivel producten te wegen aangezien dit het belangrijkste en meest verkochte product in Leeuwarden was. De Waag werd in 1880 gesloten en vervangen door het Beursgebouw (nu het universiteitsgebouw). Tegenwoordig bevind zich een Café in de Waag en heeft het een veel gebruikte geldautomaat. Locatie: Waagplein